Cari açık nedir?

Cari açık, bir ülkenin ithal ettiği malların ihraç ettiği mallardan fazla olması durumudur.

Cari açık, bir ülkenin ürettiği malların ihraç sonucu getirdiği gelirin, ülkenin yurtdışından ithal ettiği mal ve hizmetlerden az olması durumudur.

Cari açık 3 kalemden oluşur. Bunlar;

• Devletlerarası ithalat ve ihracat
• Hizmetler hesabı: taşımacılık, turizm, sigortacılık vb. hizmetler ticareti
• Transferler hesabıdır. (yurtdışında çalışan ülke vatandaşları ve ülkede çalışan yabancı ülke vatandaşlarının getirdiği döviz giriş çıkışıdır.)

Uluslararası mal ticareti durumunda, yani ülkeler arası ithalat ve ihracat, cari açık oluşma olasılığı yüksektir. Taşımacılık, sigortacılık ve turizm gibi hizmetler, hizmetler hesabı kapsamı altında değerlendirilir. Transfer hesaplarında yani yurtdışında çalışan ülke vatandaşları ve ülkede çalışan yabancı ülke vatandaşlarının getirdiği döviz giriş çıkışında da cari açık oluşur. Bu üç durumun sonucunda ülkeye giren döviz ülkeden çıkan dövizden fazla ise cari açık vardır.

Cari açık nasıl hesaplanır?
Cari açık hesaplamalarında ilk olarak ülkenin diğer ülkelerle olan finansal ödeşmeleri incelenir. Bu ödeşmeler cari denge ve sermaye hesabı olarak iki gruba ayrılır. Bunlardan ilk olan cari denge de kendi içerisinde 4 farklı dalda incelenmektedir. Bu 4 farklı unsur ve incelemeleri ise şu şekilde;

Mal dengesi : Bir ülkenin yurtdışından aldığı tüm malların toplam mali değeri (döviz geliri) ile yurtdışına sattığı tüm malların toplam döviz gelirinin arasında oluşan farktır.
Yatırım gelirleri dengesi : Yabancı ülkelerin yatırım yaptığı bir ülke ile yine aynı ülkenin yatırım yaptığı ülkelerin hizmet sektörü açısından ödediği döviz miktarının arasında oluşan farktır.
Cari transferler : Bir ülkenin yurtdışında yaşayan vatandaşlarının kendi ülkelerine katkı sağladıkları döviz miktarıdır.
Hizmetler dengesi: Bir ülkenin yurtdışındaki herhangi bir ülkeden aldığı turizm vb. hizmetler neticesinde ödediği döviz miktarıyla yurtdışında herhangi bir ülke için sağladığı hizmet servisi için aldığı döviz miktarının arasındaki farktır.

Sonuç olarak tüm bu bilgiler incelendiğinde ortaya tek bir formüllük cari açık hesaplama formülü çıkmaktadır. O formül; ”Cari Denge = Mal Dengesi + Hizmetler Dengesi + Yatırım Gelirleri Dengesi + Cari Transferler” şeklindedir.

Bu formülle hesaplanan sonuçlar artı derecedeyse herhangi bir cari açık oluşmadığı anlaşılmalıdır. Bunun yanında eğer çıkan değer negatif bir sayıysa ortada bir cari açık söz konusudur.

Kaynak:FORTUNE TURKEY

Altın Fırladı

Zayıflayan dolar karşısında altın fiyatları yükselişe geçti.ABD verilerinden sonra tüm para birimleri karşısında bir hayli gerileyen dolar 2.60 ın altını gördü.Uluslararası piyasalarda Euro Şubat ayından bu yana ilk kez 1.14 doların üzerine çıktı.Yeni günde dolar 2.5980 le açılış yaptı.Altının işine yarayan bu düşüş ons fiyatı 1227 dolara kadar çıkartarak son 3 ayın zirvesine yaklaştırdı.Yeni güne 1220 dolar civarında işlem görmeye başladı.Gram altın fiyatı dün 101 e kadar insede bugün sabah saatlerinde tekrar 102 ye çıktı.
Türkiye 513,0 ton altın rezervi ile dünyanın en büyük altın rezervine sahip ülkeleri arasında 12. sıradaki yerini korudu.2015 yılı ilk çeyrek sonu itibariyle ABD 8.133,5 ton rezervle ilk sırada yer alırken, Almanya 3.384,2 ton ile ikinci sırada, IMF 2.814,0 ton ile üçüncü sırada bulunuyor

DOLAR YORUM-DOLAR KURU NE KADAR?

Dün geceyi 5.65 seviyelerinde kapattı dolar bugünde aynı seviyelerde başladı.

Gelişmeler;

-Çin’in Başkenti Pekin’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Çin Devlet Başkanı Xi Jimping başa baş ve heyetler arası görüşme gerçekleştirdi.

Bu görüşme sonrası Jimping; Türkiye ile Çin’in gelişmekte olan iki ülke olduğunu, karşılıklı stratejik güvenin ve stratejik iş birliğinin artırılması gerektiğini belirtti

-Cuma günü açıklanacak olan tarım dışı istihdam verisi öncesi mevcut seviyelerini koruma eğiliminde olabilir.

-Bugün yurtiçinde açıklanacak enflasyon verisinde sert gerileme beklenirken, enflasyonda beklenildiği gibi düşüş yaşanması ülke risk primimizdeki düşüş ile birlikte TL’nin ılımlı seyrini devam ettirebilir.

Dört saatlik grafikte hareketli ortalamaların üstünde fiyatlanan kurda günlük pivot noktası 5,6600 olarak takip edilirken düşüşlerde 5,6300 – 5,6100 – 5,5900 destekler olarak takip edilebilir. Yükselişlerde 5,6800 – 5,7000 – 5,7300 dirençler olarak takip edilebilir.

EKONOMİ İLE İLGİLİ GELİŞMELER-HAZİRAN YORUMU

İmalat sanayi kapasite kullanım oranı bir önceki aya göre 0,8 puan arttı.

Sanayi % 77,10 kapasiteyle çalıştı.

Haziranda Reel kesim güven endeksi bir önceki aya göre 3,6 puan artış göstererek 102,50 oldu.

Dolar düşüşte Borsa Yükselişte.

İstanbul seçimin açıklanmasından sonra siyasi belirsizlik ortadan kalktı. Dolar haftaya 5,71 ile başladı.Olağan bir durumda erken seçime gitmezsek eğer 5 yıl seçim olmayacak.

Seçimlerin sonuçlanmasıyla beraber siyaset ana gündemimiz olarak kalmaya devam edecek. Özellikle dış ilişkilerimizde hem ABD ile S400 konusu hem de Akdeniz'de yürüttüğümüz sondaj faaliyetleri nedeni ile Güney Kıbrıs Rum yönetimi ile aramızdaki yükselen tansiyon gündemimizde ön sırada. Diğer tarafta sınır komşumuz olan İran ile ABD arasında gelişen olaylarda ABD'ye ait İHA'nın İran tarafından vurulması ve NY Times'ın bir haberinde Trump'ın İran'ı vurmaktan son dakika vazgeçtiğini belirtmesi olayların kritik seviyesini artırıyor.

MOODY'S TÜRK BANKALARININ KREDİ NOTUNU DÜŞÜRDÜ

MOODY'S TÜRK BANKALARININ KREDİ NOTUNU DÜŞÜRDÜ

Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, geçen hafta Cuma günü Türkiye'nin kredi notunu düşürmesinin ardından 18 Türk bankasının kredi notunu bir kademe indirdi.

Kredi notu görünümünün negatif olduğunu belirten Moody's açıklamayı dün gece yaptı.

Açıklamada “Not indirimi esas itibariyle ülkenin dış kırılganlığının önemli derecede artarak bankaları, yatırımcı güveni ve mudi davranışındaki ani değişikliklere karşı daha fazla riske maruz bırakması, Hükümetin mudilerin yabancı para erişiminin sınırlandırmasını da içerebilecek, daha fazla uç önlem alması riskinin artması, faaliyet ortamının daha da bozularak bankaların ödeme gücü göstergelerinde zayıflamaya neden olmasını yansıtıyor” ifadelerine yer verildi.

Moody's Cuma günü Türkiye'nin kredi notunu olası bir ödemeler dengesi krizinin gerçekleşme ihtimalini artmaya devam etmesini gerekçe gösterek bir kademe düşürdü, kredi notu görünümünü ise negatifte tuttu.

Piyasalar, Fed'in mesajına kilitlendi

Piyasalar, Fed'in mesajına kilitlendi

Bu haftaki toplantıda faizleri düşürme baskısına direnmesi beklenen Fed'in, yılın ilerleyen dönemi için faiz indirimine zemin hazırlaması bekleniyor.

ABD Başkan Donald Trump'ın faizleri düşürme talepleriyle karşı karşıya kalan ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bu hafta yapacağı para politikası toplantısında faizleri değiştirmemesi ancak bu yılın ilerleyen zamanlarında faiz indirimine zemin hazırlaması bekleniyor.

Fed'in Çarşamba günü açıklayacağı yeni ekonomik projeksiyonlar, politika yapıcıların ABD-Çin ticaret savaşından Trump'ın düşük faiz konusundaki ısrarından ve son zamanlardaki zayıf ekonomik verilerden nasıl etkilendiğine dair şimdiye kadarki en doğrudan bilgiyi verecek.

Reuters'ın haberine göre analistler, Fed'in politika faiz oranına (federal fon oranı) ilişkin yıl sonu tahminlerinin "noktasal grafiğinin", giderek artan sayıda politika yapıcının önümüzdeki aylarda faizleri düşürmeye açık olacağını göstermesini bekliyorlar. Ancak bu yatırımcıların beklediği ya da Trump'ın istediği kadar sert bir faiz indirimi olmayacak.

Fed'in faizler konusunda ilerde atılacak adım konusunda "sabırlı" olma taahhüdünden vazgeçerek gelecekteki politika toplantılarında olası faiz indirimine kapı açması bekleniyor.

Northern Trust'ın baş ekonomisti Carl Tannenbaum, risklerin artabileceğini ancak "kendilerini köşeye sıkıştırmak istediklerini sanmıyorum. Piyasalar Temmuz ayında faiz indirimine hazır ve faiz indirimi yapılmazsa finansal şartlar sıkılaşacak" dedi.

Fed'in federal fon oranı şu anda yüzde 2.25 ile yüzde 2.50 arasında bulunuyor.

Fed'in iki gün sürecek toplantısının sona ermesinin ardından politika belirleme komitesi Çarşamba günü TSİ 21:00'da para politikasını ve ekonomik projeksiyonlarını açıklayacak. Fed Başkanı Jerome Powell kısa bir süre sonra basın toplantısı düzenleyecek.

Faizlerde aşağı yönlü değişim

Reuters tarafından 7-12 Haziran tarihlerinde yapılan ankete katılan 100'den fazla ekonomistin çoğu, gelecek yılın üçüncü çeyreğine kadar faiz indirimi beklemediklerini söylüyor. Ancak görüşler hızla değişiyor. Kırk katılımcı ise 2019 yılında en az bir faiz indirimi bekliyor. St. Louis Fed Başkanı James Bullard, "yakında" faiz indiriminin gerekli olabileceğini söyleyen Fed içindeki tek politika yapıcı.

Powell bu ay başında yaptığı konuşmada Fed'in küresel ticaret savaş ve diğer gelişmelerin oluşturduğu riskler karşısında "uygun" adımlar atacağını söylerken, birçok politikayapıcı bekle-gör yaklaşımından vazgeçmeye hazır olduklarının sinyalini verdiler.