İthalat Muhasebesi, Gümrük Beyannamesinde Dikkat Edilecek Hususlar
İthalat; kısaca yurtdışında üretilen bir malın, mamulün gümrük sınırlarından geçerek yurtiçine sokulmasıdır. Bu yazımızda ithalat muhasebe kayıtları ve gümrük beyannamesinde muhasebe anlamında dikkat etmemiz gereken unsurlar üstünde duracağız. Vergi usul kanunu hükümlerine göre vergi numarası verilen her gerçek ve tüzel kişiler ithalat yapabilir. Bazı özel antlaşmalara dayanan ithalatlarda, kitap ve diğer yayınların ithalatında, T.C. Başbakanlık Müsteşarlığınca perakende satışına izin verilen malların ithalatında vs. ithalatlarda vergi numarası şartı aranmayabilir.
İlk defa ithalat yapacak işletmelerin Gümrük İdaresine kayıt olunması şarttır.
Kayıt olmak için gerekli Belgeler;
1-imza sirküleri.
2-Faaliyet Belgesi.
3-Ticaret Sicil Gazetesi.
4-Vergi Mükellefiyet Yazısı.
5-Vekaletname (temsil yoluyla işlem yapılırsa)
6-Yetkililerin Kimlik Sureti.
Konuyu Örnekle Anlatmaya Başlamadan Önce Üstünde Durulması Gereken Birkaç Önemli Nokta;
ÖNEMLİ-1: İşletme eğer peşin ithalat yapacaksa ithalat bedelini fiili ithalattan önce ihracatçının banka hesabına transfer yapıp ilgili bankadan transfer yazısı alırdı. Güncel mevzuata göre transfer yazısı almaya artık gerek kalmadı. İlgili banka 23 haneli Transfer ID numarasını mükellefe bildiriyor, mükellefte bunu gümrükçüsüne bildiriyor ve transfer Gümrükten ID numarasıyla takip ediliyor. Konu ile ilgili dikkat edilmesi gereken husus; transferin yapıldığı gün ile malın çekildiği gün arasındaki kur farkıdır. Eğer kur farkı lehte olursa ilgili hesaba alacak kaydedilip malın maliyetinden düşürülür. Aleyhte olursa borç kaydedilir mal maliyetine eklenir. Transferle ilgili yapılan hatalı işlemler dönem sonunda geçici vergi için değerlemelerde yanlışa sebebiyet vermemesi açısından önemlidir.
ÖNEMLİ-2:Gümrük beyannamesinin sol üst kısmında giriş tarihi vardır. Yani beyannamenin açılış tarihi vardır. Fakat muhasebe işlemi yaparken gümrük beyannamesinin kapanma tarihini baz alacağız. Çünkü kapanma tarihi ithalatın fiilen gerçekleştiği tarihtir. Örneğin; gümrük beyannamesi 31.03.2018 tarihinde açılmıştır fakat ithalat 03.04.2018 tarihinde fiilen kapanmıştır. Dolayısıyla muhasebe işlemini 03.04.2018 tarihini baz alarak yapacağız. ’’Form BA’’ yı da beyan ederken Nisan ayına ait matrah şekline beyan edeceğiz. Gümrük Beyannamesinin kapanıp kapanmadığını VEDOP tan ‘’https://uygulama.gtb.gov.tr/beyannamesorgulama/’’ adresinden kontrol edebiliriz.
ÖNEMLİ-3:Gümrük beyannamesinde teslim şekillerine de dikkat etmemiz gerekir. Bu konuda çok hata yapılıyor. Teslim şekillerinde FOB mu yazıyor CIF mı yada başka teslim şekilleri mi yazıyor dikkat etmemiz gerekecektir. Örneğin FOB yazıyorsa; ihracatçı sadece malın gemiye yükleninceye kadar masraflarını karşılar bu demektir ki navlun faturasını ya da sigorta masrafını ithalatçı ödeyecektir. Eğer CIF yazıyorsa bunun Türkçe kelime anlamı ‘’Mal Bedeli Sigorta ve Navlun’’ demektir. Bu teslim şeklinde satıcı CFR teriminde olan yükümlülükleri aynen üstlenmektedir. İthalatçı navlun vs. ödemeyecektir. Gümrük beyannamelerimizi dikkatli incelememizde fayda vardır.
ÖNEMLİ-4: İthalatta BA BS Formu; İthalatta işlemin gerçekleştiği tarih baz alınarak 5000 ve üzeri KDV matrahlarında BA bildirimine dahil edilecektir. Gümrük beyannamesinin KDV matrahı kısmı Form BA da beyan edilir. İthalat işlemlerinde satıcı firmanın kimlik numarası yerine ‘’1111111111’’ yazılır. Hatırlamakta fayda var; İhracat işlemlerinde ise vergi kimlik numarası yerine ‘’2222222222’’yazılır.
Bu konunun geneli için bir örnek Gümrük beyannamesi,birde maliyet tablosu paylaşmakta fayda vardır.
Şimdi ithalat maliyeti ve muhasebe kaydı ile ilgili örneğimize geçelim.
İthalatçı bir malın ithalatı için 22.11.2017 tarihinde malın değeri kadar olan 27.750 USD yurtdışına transfer yapmıştır. Kur:3,8190 TL dir.
------------------------------27.11.2017----------------------------------------------
159.VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI 105.977,25
159.02 Yurtdışı Satıcılar
159.02.001 I-TEX CO.
102 BANKALAR 105.977,25
Yurtdışı transferi 27.2750 usdx3,8190
--------------------------------------------------------------------------------------------
04.01.2018 de malın ithalatına karar verilmiştir ve kur 3,7685 olmuştur.
Yani mal bedeli 27.750 USDx3,7685=104.575,88 olmuştur.
Transferin yapıldığı tarih 105.977,25 TL idi. Arada 1.401,37 TL kur farkı aleyhte olduğu için mal maliyetine eklenip borç kaydedilir.
İTHALAT BİLGİ FORMU
| ||||||||
İTHALATÇI FİRMA
|
YZX ELEKTRONİK İLETİŞİM VE GIDA TİC. LTD. ŞTİ.
| |||||||
SATICI FİRMA
|
I-TECXXX CO.
| |||||||
GGB NO/SERİ NO
|
IM000555
|
İTHALAT TÜRÜ
|
PEŞİN
| |||||
GGB TARİHİ/GİRİŞ TARİHİ
|
04.01.2018
|
KAPANIŞTARİHİ
|
05.01.2018
| |||||
GÜMRÜK MÜŞAVİRİ
|
Z GÜMRÜK MÜŞAVİRLİĞİ
| |||||||
SR
|
ÜRÜN ADI
|
MİKTAR
|
TOPLAM DÖVİZ
|
DÖVİZ CİNSİ
|
KUR
|
TL TUT.
|
BİRİM FİY.
| |
1
|
TELEVİZYON
|
50
|
27.750,00
|
USD
|
3,7685
|
104.575,88
|
2.091,52
| |
TOPLAM
|
50
|
27.750,00
|
104.575,88
|
2.091,52
| ||||
SR
|
MASRAF TÜRÜ
|
FİRMA
|
TUTAR
|
KDV
|
TOPLAM
| |||
1
|
Banka Masrafları
|
Banka
|
16,00
|
16,00
| ||||
2
|
Kur Farkları
|
Banka
|
1.401,37
|
1.401,37
| ||||
3
|
KDV
|
Banka
|
19.236,49
|
19.236,49
| ||||
4
|
Damga Vergisi
|
Banka
|
78,50
|
78,50
| ||||
5
|
Gümrükleme Bedeli
|
Z Gümrük
|
500,00
|
90,00
|
590,00
| |||
6
|
Ardiye Bedeli
|
X World
|
2.944,25
|
529,96
|
3.474,21
| |||
7
|
Nakliye Bedeli
|
ATC Nakliye
|
520,00
|
93,60
|
613,60
| |||
TOPLAM
|
5.460,12
|
19.950,05
|
25.410,17
| |||||
SR
|
ÜRÜN ADI
|
TOP. MALİYET
|
MİKTAR
|
BR. MALİYET
| ||||
1
|
TELEVİZYON
|
110.036,00
|
50
|
2.200,72
| ||||
TOPLAM
|
110.036,00
|
50
|
2.200,72
| |||||
