Defter-Beyan Sistemi Nedir?
Sistemi Kullanmak için Kullanıcı Kodu
ve Şifre Nasıl Alınır? Sistem Üzerinden Hangi Beyannameler Gönderilebilir?
Defter-Beyan Sistemi;
Serbest meslek kazancı elde eden mükelleflerin,
İşletme hesabı esasına göre defter tutan
mükelleflerin,
Basit usule tabi olan mükelleflerin,
kayıtlarının elektronik ortamda tutulması, bu
mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların defterlerinin bu kayıtlardan
hareketle elektronik ortamda oluşturulması ve saklanması, vergi beyannamesi,
bildirim ve dilekçelerinin elektronik ortamda verilebilmesi ile elektronik
ortamda belge düzenlenebilmesi amacıyla geliştirilen bir sistemdir.
Sistemi Kullanmak İçin Başvuru
Yapmak Gerekiyor mu?
Defter-Beyan Sistemini kullanması zorunlu olan
mükelleflerin, sistemi kullanmaya başlayacakları takvim yılından önceki yılın
son gününe kadar (bu gün dahil) www.defterbeyan.gov.tr adresi üzerinden
veya gelir vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesi aracılığıyla
başvuru yapmaları gerekmektedir. Mükellefler bu başvuruyu kendileri
yapabileceği gibi, aralarında aracılık ve sorumluluk sözleşmesi imzaladıkları
meslek mensupları aracılığıyla da yapabileceklerdir.
Sistemi Kullanmak Zorunlu mu?
Defter-Beyan Sistemini;
Basit usule tabi mükellefler ile serbest meslek erbapları
(noterler ile noterlik görevini ifa ile mükellef olanlar hariç),
Serbest meslek kazanç defteri yanında işletme hesabı
esasına göre defter tutan mükellefler,
İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler,
kullanmak zorunda olup, bu mükellefler;
1/1/2018 ve 1/1/2019 tarihinden itibaren sistemi kullanmaya
başlamışlardır.
Sisteme Nereden ve Nasıl Giriş
Yapılır?
Defter-Beyan Sistemine www.defterbeyan.gov.tr adresi
üzerinden kullanıcı kodu veya Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (TCKN) ve
şifre bilgileri kullanılarak giriş yapılacaktır.
Sistemi Kullanmaya Yetkili Olanlar
Kimlerdir?
Serbest meslek kazancı elde eden ve 3568 sayılı Kanun ve
ilgili mevzuat düzenlemeleri uyarınca vergi beyannamelerini meslek
mensuplarına;
İmzalatmak zorunda olan mükelleflerden,
Kendisine elektronik beyanname gönderebilmek için kullanıcı
kodu, parola ve şifre verilenlerin kendileri veya meslek mensupları tarafından,
Diğerleri için meslek mensupları tarafından,
İmzalatma yükümlülüğü olmayan mükelleflerden,
Kendisine elektronik beyanname gönderebilmek için kullanıcı
kodu, parola ve şifre verilenlerin kendileri veya meslek mensupları tarafından,
Diğerleri için meslek mensupları tarafından, yapılabilecektir.
Basit Usule Tabi Mükelleflerin
Başvurularını Kimler Yapabilir?
Basit usule tabi mükellefler başvurularını;
Kendileri,
Aralarında 486 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliğinin ekinde (Ek:1) yer alan “Defter-Beyan Sistemi Kullanımı Aracılık ve
Sorumluluk Sözleşmesi (Meslek Odaları ile Basit Usulde Vergilendirilen Üyeleri
İçin)” düzenledikleri meslek odaları,
340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer
alan “Elektronik Beyanname Gönderme Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi”
imzaladıkları meslek mensupları, aracılığıyla yapabileceklerdir.
Sistemde Neler Yapılabilir?
Sisteme giriş yapılarak;
Gelir ve giderler elektronik ortamda kaydedilebilir,
Defterler bu kayıtlardan hareketle elektronik ortamda oluşturabilir ve
saklanabilir, Beyannameler hazırlanarak onaylanabilir, Fatura ve serbest meslek
makbuzu gibi belgeler elektronik ortamda düzenlenebilir.
Sistemi Kullanmak için Kullanıcı Kodu
ve Şifre Nasıl Alınır?
Sisteme giriş sırasında kullanılacak şifre bilgisi,
mükellef veya noterden yetkilendirdiği kişi tarafından gelir vergisi yönünden
bağlı olunan vergi dairesine yapılacak başvuru ile alınabilecektir.
Şifrenin vergi dairesinden talep edilmesi sırasında vergi
dairesi, müracaat anında sistemden üretilecek şifreyi ihtiva eden kapalı zarfı
teslim tutanağı karşılığı mükellef veya yetkilendirdiği kişiye verecektir.
Sistemin kullanılması için mükellef, meslek mensubu ya da
meslek odası tarafından kullanıcı kodu ve şifre teminine yönelik olarak yapılan
başvuruların değerlendirilmesinde, 340 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel
Tebliği ile elektronik beyanname uygulamasına ilişkin ilgili diğer mevzuat
dikkate alınacaktır.
Sistem Üzerinden Hangi Beyannameler
Gönderilebilir?
Basit usule tabi mükellefler, İşletme hesabı esasına tabi
mükellefler ve Serbest meslek erbapları;
Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi,
Muhtasar Beyannamesi,
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi,
Katma Değer Vergisi Beyannamesi,
Geçici Vergi Beyannamesi,
Damga Vergisi Beyannamesi,
Özel Tüketim Vergisi Beyannamesi (IV Sayılı Liste)’nin,
sistem üzerinden gönderebileceklerdir.
Defter-Beyan Sisteminde Defterler Nasıl Muhafaza Edilecek?
Sistem üzerinden tutulan defter ve kayıtların muhafaza
yükümlülüğü Gelir İdaresi Başkanlığına aittir. Başkanlık mükellef, meslek
mensubu ya da meslek odası tarafından girilen kayıtları ve bu kayıtlardan
hareketle oluşan defterleri elektronik ortamda muhafaza edecek ve mükelleflerin
kullanımına hazır halde bulunduracaktır.
Sistem Üzerinden Elektronik Ortamda Fatura veya Serbest
Meslek Makbuzu Düzenlenmesi Zorunlu Mudur?
Sistem fatura veya serbest meslek makbuzlarının elektronik
ortamda düzenlenmesine yönelik bir zorunluluk getirmemektedir. Söz konusu
belgelere yönelik olarak ilgili mevzuat düzenlemeleri kapsamında, isteyen
mükelleflerin sistem üzerinden belge düzenlemesi söz konusu olabilecektir.
Sistemin Avantajları Nelerdir ?
Sistemin mükelleflere sağladığı en önemli avantaj, bir
muhasebe programına ihtiyaç duyulmaksızın internetin olduğu her yerden vergisel
ve ticari işlemlerin elektronik ortamda kayıt altına alınabilmesidir.
Defter-Beyan sistemiyle ayrıca;
Kırtasiyeciliği azaltması,
Defter tasdikine ihtiyaç duyulmaması,
Defterleri muhafaza etmeye yönelik maliyetlerin söz konusu
olmaması ile fatura ve makbuz gibi belgelerin elektronik olarak
düzenlenebilmesi gibi imkânlar sayesinde yükümlülüklere ilişkin bürokratik
işlemlerin ve uyum maliyetlerinin azaltılması,
Kayıt dışı ekonomi ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi,
Vergiye gönüllü uyum seviyelerinin artırılması,
sağlanmaktadır.
Kaynak: Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı Mayıs
2019 Yayın No : 317
